PAKT Projesi Çevrimiçi Açılış Toplantısı

Avrupa Birliği Sivil Toplum Destek Programı III tarafından desteklenen, Avrupa Bağımsız Yaşam Ağı (European Network on Independent Living) ve Engelli Kadın Derneği tarafından hayata geçirilen PAKT Projesi (“Engellilerin Bağımsız Yaşamı ve Sosyal Katılımı için Kilit Bir Araç Olarak Kişisel Asistanlık”) başlangıç ​​toplantısı 25 ve 28 Mayıs 2021 tarihlerinde 18:00 – 21:00 saatleri arasında çevrimiçi olarak gerçekleştirildi. Toplantıya kamudan ve sivil toplumdan engellilerle çalışan kişiler, akademisyenler ve engelli bireyler katılım gösterdi.

25 Mayıs 2021 tarihindeki ilk kısım Dışişleri Bakanlığı Proje Uygulama Daire Başkanı Hakan Atik’in açılış konuşmasıyla başladı. Ardından koordinatör kuruluş olarak ENIL, ortak olarak ENG-KAD tanıtımları yapıldı ve PAKT projesinin önemli noktaları ve faaliyetleri katılımcılarla paylaşıldı. Açılışın ardından 4 konuşmacının bulunduğu oturuma geçildi: Beyza Ünal bağımsız yaşamı ve bağımsız yaşamanın önemli bir bileşeni olan kişisel asistanlıkla ilgili deneyimlerini anlattı; avukat Deniz Yazgan, mahkeme kararları doğrultusunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 14. madde, engelliler, bağımsız yaşam ve bağlantılı haklar açısından bakış açısına ilişkin kapsamlı bir tablo çizdi; Selver Uğurlu, umut evleri yönergesini sundu ve bu yaşam biçiminin bağımsız bir yaşam biçimi olarak görülüp görülemeyeceğini tartıştı ve Betül Yalçın, güncel ismiyle Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığında 10 yılı aşkın süredir engellilik üzerine çalışmış bir uzman olarak Avrupa Engellilik Uzmanları Akademik Ağının raporları ışığında Türkiye’de bağımsız yaşamın durumunu değerlendirdi.

Açılış toplantısının olabildiğince interaktif olmasına özen gösterildi. Toplantı sırasında katılımcılar bağımsız yaşama ilişkin duygu, düşünce ve çağrışımlarını paylaştılar. Ayrıca, ilk günün sonunda katılımcıların bağımsız yaşama ilişkin deneyimlerini, sunum ve konuşmacılara yönelik sorularını ve ilk güne dair katkılarını paylaşacakları bir oturum yer aldı. Katılımcılar proje için heyecanlı olduklarını, kişisel asistanlık konusunda tecrübelerinin olduğunu ve bu sunumların kendilerine bir insan hakkı olarak bağımsız yaşama ve engellilik konusuna önemli bir bakış açısı kazandırdığını belirttiler. Başlangıç ​ toplantısının ikinci gününde, bağımsız yaşam ve kişisel asistanlık ile ilgili belirli sorular ve temalar üzerinde grup çalışmaları gerçekleştirildi. Katılımcılara beyin fırtınası yapmaları için bağımsız yaşam ve kişisel asistanlığın tanımları, kendi bakış açılarına göre anahtar kavramlar, hemşire, bakıcı gibi mesleklerle kişisel asistanlık arasındaki olası farklılıklar gibi sorular soruldu ve bu kavram ve uygulamalara dair yaklaşımlarını paylaşmaları istendi. Kişisel asistanlık için sadece idealde olması gerekenler hakkında değil, aynı zamanda pratikte oluşabilecek artıları ve eksileri hakkında konuşmaya başladıklarında tartışma genişledi. Konuşulan birkaç başlık şu şekilde:

• Kişisel asistanlık sisteminin uygulanmasında devlet veya özel sektörün rolü
• Seçim, denetim vb. işlemlerin nasıl gerçekleştirilebileceğine ilişkin süreçler
• Sadece kişisel asistan adaylarına değil, engellilere de yararlanıcı olarak verilebilecek eğitimler
• Destekli karar verme ile kişisel asistanlık arasındaki ilişki
• Psikososyal veya zihinsel engelli bireyler için kişisel asistanlık uygulaması
• Özellikle zihinsel engelliler için engelli bireyin ailesinin kişisel asistanlık sistemindeki yeri
• Türkiye’deki vasilik sistemi
• Türkiye’de engellilere hizmet verenler ve engelliler arasındaki ilişkinin doğası
• Kişisel asistan seçimi için olası kriterler
• Kişisel asistana karar vermeden önce deneme süresi
• Kişisel asistanlık sistemi ve yaşlılar

Bu katkılar, projenin ilerleyen aşamaları için yol gösterici oldu.